Fundament – początek budowy

Fundament na naszej działce powinien „pojawić” się pierwszy. Jak prawidłowo dobrać jego rodzaj, aby był solidny i wytrzymałe?
Jeśli prace budowlane na działce zaczniemy wiosną, wtedy stan surowy możemy zamknąć w październiku. Aby fundament został prawidłowo wylany, należy go wykonać w odpowiedniej temperaturze. Ważne, aby nie było zbyt dużych mrozów, ponieważ większość materiałów budowlanych wymaga temperatury nie niższej niż -5ºC i nie wyższej niż 25ºC. Jest to podyktowane prawidłowym wiązaniem się spoiwa, dzięki czemu materiał zyskuje prawidłowe parametry wytrzymałościowe i użytkowe.

Solidny fundament

Fundament jest podstawą konstrukcji każdego budynku. Wpływa na jego równomierne osiadanie i rozkładają ciężar całej budowli na powierzchnię gruntu. Z racji tej funkcji zalicza się go do grupy tzw. elementów trzymających. Ponadto chroni budynek przed przenikaniem wód gruntowych i negatywnym działaniem wilgoci, mrozu, substancji chemicznych oraz biologicznych. Bezbłędnie i solidnie wykonany fundament będzie spełniał te ważne zadania przez długie lata. Niestety nie każdemu udaje się uniknąć pomyłek przy ich wznoszeniu.

Pamiętajmy, że oszczędzanie na materiałach do budowy fundamentów nie jest zbyt dobrym pomysłem. Skutki takich poczynań możemy odczuć dopiero po wybudowaniu domu, kiedy z czasem ściany zaczną pękać, a fundamenty przeciekać. Dlatego zawsze wybierajmy materiały o wysokich parametrach wytrzymałościowych i jakościowych. Lepiej też nie rozpoczynać prac fundamentowych samodzielnie, zwłaszcza jeśli nie mamy niezbędnego w tej materii doświadczenia. Najlepiej zlecić prace wykwalifikowanej ekipie fachowców, która nie popełni błędów wykonawczych. Krótko mówiąc, aby podstawa domu spełniała normy i swoje funkcje, musi być nie tylko fachowo wykonana, ale również zgodnie ze wskazówkami geotechnika i projektanta. .

Wylanie fundamentu rozpoczyna pierwszy etap procesu budowlanego. Dlatego, aby wszystkie następne przebiegały bez zarzutu, decyzja o jego wyborze musi być starannie przemyślana. Pod uwagę należy wziąć trzy najważniejsze czynniki: konstrukcję domu (ciężar obiektu), warunki gruntowe na działce oraz sposób prowadzenia robót budowlanych.

Ekspertyza geotechniczna

To, jaki rodzaj fundamentu zastosujemy, zależy w dużej mierze od wyników geotechnicznych badań gruntu. Obserwując występującą na działce roślinność możemy zgromadzić pewne informacje na temat głębokości wód gruntowych (np. na terenach podmokłych często występuje trzcina). Nie zawsze jednak te wskazówki są wystarczające. Wówczas rozsądnym posunięciem będzie zlecenie ekspertyzy geodecie.

Choć nie ma jednoznacznego przepisu, który nakazywałby taką analizę gruntu, warto ją przeprowadzić. Zwłaszcza, jeśli nie chcemy, by spotkała nas niemiła niespodzianka w postaci wody w piwnicy oraz pękających ścian. Warto przemyśleć tę sprawę jeszcze na etapie projektu, ponieważ to od wyniku ekspertyzy powinien zależeć rodzaj zastosowanego fundamentu. W przypadku, kiedy badań nie było, a grunt okaże się niezgodny z założeniami projektu, wówczas jest ostania szansa na ich przeprojektowanie. Niestety późniejsze zmiany mogą znacznie nadszarpnąć budżet.

Fundament na niepewnym gruncie

Wprawdzie w Polsce większość gruntów jest wystarczająco bezpieczna do zabudowy jednorodzinnej, jednak znajdą się i takie, na których budowa jest niewskazana. Zaliczamy do nich grunty nasypowe, które z reguły są efektem nielegalnych wysypisk śmieci. Są one najbardziej niejednoznaczne pod względem budowlanym, ponieważ stanowią mieszaninę różnych rodzajów gleby. Takie podłoże często wyklucza budowę, a jeśli nawet nie, to potrzebne są kosztowne rozwiązania konstrukcyjne i izolacyjne.

Do tzw. gruntów niebezpiecznych, z pewnością należy zaliczyć działki z przewagą gruntów organicznych – mułów i torfów. Niekorzystne jest także budowanie na terenach zalewowych, ponieważ ich grunty – mady, cechuje słabe podłoże.

Fundament - rodzaje

Kształt i rodzaj zastosowanego fundamentu zależy od rodzaju gruntu budowlanego i typu konstrukcji budynku, a także głębokości posadowienia. Projekt fundamentu powinien być zawsze zaadoptowany do warunków gruntowych danej działki. Ze względu na głębokość posadowienia fundamenty dzielimy na płytkie i głębokie.
Fundament płytki zwany też bezpośrednim lub tradycyjnym jest posadowiony bezpośrednio na gruncie nośnym za pomocą ław, stóp, płyt fundamentowych, rusztów czy skrzyń. Znajduje się na głębokości nie większej niż 4-5 m poniżej poziomu terenu. Zazwyczaj ten rodzaj posadowienia rozpatrywany jest w pierwszej kolejności, ponieważ to najtańsze i najprostsze rozwiązanie. Nie wyklucza także wybudowania piwnicy.
Fundament głęboki inaczej pośredni przekazuje obciążenie budowli na niżej położone warstwy gruntu dzięki zastosowanym elementów konstrukcyjnych, np. palom, studniom lub ścianom szczelinowym. Zwykle stosujemy je, gdy na działce występują niekorzystne warunki wodno-gruntowe. Poniżej lustra wody stosujemy specjalne fundamenty na kesonach.

Bezpieczne posadowienie

Aby budynek był bezpiecznie posadowiony, należy przeprowadzić, wspomniane już, szczegółowe badanie gruntu.Przy ustalaniu głębokości posadowienia koniecznie trzeba wziąć pod uwagę pewne czynniki. Przede wszystkim cechy gruntu – jego nośność, ułożenie poszczególnych warstw i poziom wody gruntowej, a także głębokość posadowienia budynków sąsiednich oraz głębokość przemarzania gleby. Podstawa fundamentu musi znaleźć się na głębokości min. 0,5 m. Jeśli zaś chodzi o fundament domu bez piwnic, to wykonujemy go poniżej strefy przemarzania gruntu. W Polsce, w zależności od regionu sięga ona od 0,8 do 1,4 m.
Jeżeli projekt jest już gotowy, zrobiono niezbędne obliczenia i znany już wyniki badań gruntowych, wówczas możemy przystąpić do rozpoczęcia prac fundamentowych.